Biostymulatory – doping dla roślin?
przez Elżbieta Pytlarz
Coraz częściej spotyka się pogląd o możliwości wykorzystania biostymulatorów jako jednego z elementów integrowanej ochrony roślin. Zastosowanie dodatkowego preparatu, nie zawsze chemicznego, może uodpornić rośliny na czynniki stresu biotycznego i abiotycznego. Efektem może być nawet ograniczenie stosowania chemicznych środków ochrony roślin.
Biostymulatory a integrowana ochrona roślin
Od 1 stycznia 2014 r. polscy producenci rolni mają obowiązek stosowania zasad integrowanej ochrony roślin. Wzrost dbałości o środowisko i powiązane z nią zaostrzenie przepisów związanych z ochroną roślin powoduje rosnące zainteresowanie preparatami bezpiecznymi dla środowiska, producentów i konsumentów – czyli biostymulatorami.
Biostymulatory to różnego rodzaju i pochodzenia preparaty stosowane w uprawie roślin, które wspomagają wzrost i rozwój roślin, chroniąc przed czynnikami stresowymi. Na ogół usprawniają one kilka procesów jednocześnie. Zastosowane już w formie zapraw poprawiają energię i zdolność kiełkowania roślin uprawnych (tab.1.).
Tabela 1. Zdolność kiełkowania [%] wybranych ozimin oceniana zgodnie z przepisami ISTA (badania własne)
Gatunek |
Zdolność kiełkowania |
|
bez biostymulatora |
z biostymulatorem |
|
Jęczmień |
88 |
96 |
Pszenica |
90 |
97 |
Pszenżyto |
91 |
95 |
Żyto |
90 |
95 |
Rzepak |
90 |
98 |
Warto także podkreślić, że biostymulatory mogą poprawić zdolność kiełkowania kilkuletniego materiału siewnego (tab.2.). Efekt ten widoczny jest w szczególności u nasion roślin strączkowych.
Tabela 2. Zdolność kiełkowania [%] wybranych roślin uprawnych w zależności od wieku materiału siewnego oceniana zgodnie z przepisami ISTA (badania własne)
Gatunek
|
Zdolność kiełkowania |
|||
bez biostymulatora |
z biostymulatorem |
|||
1-roczne |
3-letnie |
1-roczne |
3-letnie |
|
Jęczmień |
88 |
82 |
96 |
86 |
Pszenica |
90 |
85 |
97 |
88 |
Pszenżyto |
91 |
84 |
95 |
85 |
Żyto |
90 |
85 |
95 |
86 |
Rzepak |
90 |
81 |
98 |
84 |
Bobik |
74 |
45 |
86 |
63 |
Łubin żółty |
79 |
43 |
87 |
67 |
Po aplikacji biostymulatorów w warunkach polowych można także zaobserwować zwiększenie zawartości chlorofilu, wzrost powierzchni asymilacyjnej roślin, co często skutkuje lepszym zacienieniem w łanie i ograniczonym rozwojem chwastów. Zastosowanie tych preparatów stymuluje do rozwoju silniejszych systemów korzeniowych roślin uprawnych. Dzięki temu uprawy lepiej radzą sobie podczas suszy i w większym stopniu pobierają składniki pokarmowe. Efektem końcowym jest uzyskanie przez producenta jakościowego, wysokiego plonu.
Biostymulatory jako remedium w monokulturach?
Celem stosowania biostymulatorów jest pomoc roślinie w osiągnięciu jak najlepszego plonu zarówno pod względem jakości, jak i ilości. Na podstawie dotychczas prowadzonych badań można stwierdzić, że preparaty te nie są jednak w stanie zrekompensować strat wynikających z zaniedbania poprawnego przyrodniczo zmianowania. Mimo to w badaniach obserwuje się zależność: im gorsze warunki do rozwoju roślin uprawnych (m.in. stosowanie uproszczeń w uprawie tradycyjnej) tym bardziej widoczny efekt działania biostymulatorów.