Brzegi lasów też potrzebne!

Lasy magazynują więcej dwutlenku węgla niż uwalniają, około 30 procent emisji dwutlenku węgla ze spalania paliw kopalnych jest pochłaniane przez lasy, efekt zwany „lądowym sekwestratorem dwutlenku węgla”.

Obecnie lasy na terenach przekształconych przez człowieka stanowią jedynie małe fragmenty dawnych ekosystemów, na dodatek fragmenty te nie mają charakteru lasów pierwotnych, ale są w większości lasami użytkowymi, o silnie przekształconym składzie gatunkowym i strukturze przestrzennej.

Jednak nawet tak sfragmentaryzowane i przekształcone zbiorowiska leśne pełnią istotną funkcję ekologiczną. Co więcej, istotne są nie tylko ekosystemy leśne, ale także obrzeża lasów czy parków miejskich, strefy przejściowe między ekosystemami, zwane „ekotonem”.

Od dawna zakładano, że obrzeża lasu/parku uwalniają i magazynują węgiel w podobnym tempie jak ich wnętrze, ale najnowsze badania wykazały, że to nieprawda. Okazuje się, że gleby i drzewa na obrzeżach lasów i terenów leśnych obszarów zurbanizowanych, rosnących w klimacie umiarkowanym USA, zachowują się inaczej niż te znajdujące się dalej od ludzi. Mianowicie, drzewa na obrzeżach rosną szybciej niż te głęboko w lesie. Wynika to z lepszego dostępu do światła w ekotonie i mniejszej konkurencji wewnątrz- i międzygatunkowej drzew. Im szybciej drzewo rośnie, tym więcej pobiera i magazynuje w swoich tkankach dwutlenku węgla. Wpływ na to ma również wyższa temperatura powietrza otaczającego drzewa.

Nie znaczy to oczywiście, że większa fragmentacja lasów jest rozwiązaniem na sekwestrację większej ilości węgla z atmosfery. Magazynowanie dwutlenku węgla w drzewach ekotonu nie jest bliskie zrównoważenia negatywnych skutków ubocznych utraty lasów. Natomiast należy zadbać o zachowanie istniejących obrzeży lasów i parków, szczególnie na terenach zurbanizowanych, gdzie pełnić one mogą więcej usług eksoystemowych.

Lasy magazynują prawie połowę węgla pod ziemią, dlatego poznanie relacji między glebą a roślinami jest równie ważne dla lepszego zrozumienia, jak lasy magazynują węgiel w dłuższej perspektywie czasu. W tym wypadku znaczenie ma biologiczna aktywność gleby i tempo rozkładu materii organicznej, prowadzące do uwalniania dwutlenku węgla. Badania wykazały, że na obrzeżach parków miejskich, gdzie gleba jest zwykle cieplejsza i suchsza, tempo rozkładu materii organicznej jest wolniejsze, zatem jest także i mniejsza emisja dwutlenku węgla!

Ponieważ miasta i kraje zobowiązują się do sadzenia większej liczby drzew w celu łagodzenia skutków zmian klimatycznych, naukowcy zgadzają się, że myślenie w szerszym kontekście o roli drzew i gleb terenów miejskich oraz o tym, gdzie sadzi się nowe drzewa, jest niezwykle ważne . Biorąc pod uwagę długoterminowe prognozy zmian klimatu, należy również rozważyć rolę obrzeży parków miejskich w zwiększonym zmagazynowaniu węgla w roślinach i glebie.

 

Tekst na podstawie artykułu: City trees and soil are sucking more carbon out of the atmosphere than previously thought
by Jessica Colarossi , Boston University. https://phys-org.cdn.ampproject.org/