Przewódki – alternatywa dla późno sianych ozimin
przez Andrzej Joniec
Ocieplenie klimatu obserwowane od kilku lat pozwoliło na skuteczne wprowadzenie do uprawy w naszym kraju odmian pszenicy jarej o cechach „przewódek”. Przewódki to formy jare pszenicy, które dzięki genowi zimotrwałości mogą być wysiewane w terminie późnojesiennym od października, w sprzyjających warunkach, nawet do lutego. Dzięki tak elastycznemu terminowi siewu możliwa jest uprawa pszenicy po późno schodzących przedplonach, takich jak burak cukrowy czy kukurydza na ziarno, która może być mniej zawodna i zapewniająca lepszej jakości plon niż pszenica ozima wysiewana w znacznie opóźnionym terminie.
Optymalny termin siewu należy tak dobrać aby rośliny zakończyły wegetację w fazie szpilkowania – trzech liści, która gwarantuje największą mrozoodporność. Zaleca się również zwiększenie normy wysiewu o 10-30%, co wynika z trudniejszych warunków w początkowym okresie wegetacji jesiennej – zwłaszcza większej wilgotności gleby i niższych temperatur w ciągu doby.
Na jakie korzyści można liczyć w przypadku siewu przewódek? Oprócz lepszej jakości ziarna, co wynika z cech genetycznych, pszenica jara wysiewana jesienią wcześniej rozpoczyna wiosenną wegetację korzystając z zimowych zapasów wody, dzięki czemu lepiej się krzewi i jest mniej wrażliwa na coraz częstsze wiosenne niedobory wody. Pozwala to na osiągnięcie wyższych plonów w porównaniu do siewu wiosennego i niekiedy zbliżonych do form ozimych.