Sprytna sikorka
przez Corinna Zyska
Na myśl o niej każdy uśmiecha się pod nosem z czułością. Mimo, że w Polsce jest to jeden z najliczniejszych ptaków, jej widok zawsze wydaje się czymś wyjątkowym. W sercu aż wzbierają dineyowskie melodie, na dźwięk których małe ptaszki odpowiadają nam radosnym świergotem "Si-si trnnn, si-si trnnn!" (spróbujmy powtórzyć). A jeśli nie umiemy śpiewać, jak inaczej zwabić sikorkę?
SIKORKOWE MENU
Według sennika, jeśli przyśni nam się sikorka, oznacza to “drobnostkę, która przyniesie nam radość”. A kiedy się obudzimy i poczujemy, że nastroszony ktoś z wyrzutem patrzy na nas przez okno, oznacza to, że skończyły się orzeszki w karmniku, a słoninę znowu ukradła sroka.
Sikorki szybko nanoszą na swoje mapy punkty, gdzie są dokarmiane przez człowieka. Jeśli zaprosimy je raz – wrócą. Zatem zaczynając akcję zimowego dokarmiania pamiętajmy, że podjęliśmy pewną deklarację systematyczności. Inaczej awantura gotowa.
Co ciekawe, każdy kto dokarmia sikorki zapewne zauważył, że mają one mniej więcej stałe pory wizytacji. Warto je odnotować i być w porę przygotowanym, bo rozczarowanie pustą miseczką u sikorki konkuruje z kocią pustą miseczką…
Czym dokarmiać sikorki?
Tłuszczykiem. Sikorki lubią jedzenie tłuste i bogate w białko. Dziennie sikorka potrafi odwiedzić ok. 1000 drzew w poszukiwaniu jedzenia. Co ciekawe, w sezonie letnim sikorkowa rodzina (tata, mama, sikorzątko) potrafi zjeść ponad 70kg owadów… Zimą owadów nie ma, dlatego by nie zmuszać sikorek do okradania schowków innych zwierzątek czy też posiłkowania się nietoperzami (tak, są potwierdzone przypadki takich incydentów…), warto je dokarmiać.
Najłatwiej zwabić sikorki na orzechy, nasiona słonecznika i czystą, nie preparowaną słoninę (jeśli sikorki słoniną gardzą, to znaczy, że coś jest z nią nie tak np. nie jest ze słonia xp).
Sikorki lubią się trochę nagimnastykować, by nie stracić formy, dlatego pokarm w postaci kul i kolb, na których mogą dyndać głową w dół to dobre rozwiązanie i łatwiejsze do zrealizowania niż pełnowymiarowy karmnik.
SIKORKOWE CIEKAWOSTKI
Co warto jeszcze zanotować o sikorkach, by gdy nas odwiedzą, zaskoczyć je i skonfundować podejrzanie szczegółową wiedzą o ich życiu prywatnym?
#1 Sikorkowe melodie
Ornitolodzy nagrali i sklasyfikowali ponad 200 wokalizacji sikorek bogatek. Niektóre śpiewy sikorek są tak szybkie i wysokie, że potrzebny jest sonogram, który je zwolni (przeważnie czterokrotnie i obniży o dwie oktawy), by nasze niedoskonałe ucho potrafiło wyłapać sylaby dźwięku (przeciętna sikorka posługuje się 1-3 sylabami do tworzenia piosenki, zdarzają się jednak takie, które opanowały nawet 6 sylab). Sikorka potrafi ćwierkać, świergotać, dzwonić i wibrować. Potrafi także naśladować odgłosy innych ptaków – zapewne by potem świergotać się z nich, że się dały nabrać.
#2 Sikorkowa użyteczność
Sikorki w ogrodzie spełniają niezwykle ważną funkcję. Ich wysoka wydajność, szczególnie w okresie wiosennym – lęgowym, pomaga w naturalny sposób znacząco redukować populację owadów. Sikorka bogatka w ciągu godziny potrafi upolować ponad 20 “robali”, dziennie zjada mniej więcej tyle, ile sama waży, czyli ok. 20g insektów. Czyści także szczeliny w korze i na pędach drzew i krzewów z jaj, larw i pędraków. Szybka, pracowita i skrupulatna.
#3 Pan czy pani?
Sikorki bogatki mają rozpiętość skrzydeł ok. 22cm. Zarówno panie jak i panowie. Są podobnej wielkości i podobnej wagi. Umaszczenie wydaje się niemal identyczne. Z pomocą przychodzi kolba do dyndania. Wtedy mamy okazję obserwować podwozie sikorki. Pasek wyraźny, czarny, szeroki oznacza, że odwiedził nas Pan Sikor. Pasek cieńszy, przerywany – Pani Sikorka. Umaszczenie jakieś takie bledsze? Sikorek młodociany.
#4 Towarzyska sikorka
Zimową porą sikorka bogatka łączy się w stada z sikorkami modraszkami (które, mimo, że mniejsze, mają tendencję do terroryzowania wszystkich w karmniku), raniuszkami. pełzaczami i mysikrólikami. Dlatego warto poszerzyć ofertę karmnika o preferowane przez nie dania.
#5 Domek dla sikorki
Bez względu na to, gdzie sikorka występuje czy to wieś czy to miasto i tak zachowuje się jak ptak leśny. Głównie przebywa wśród drzew. Dlatego by utrzymać populację sikorek warto zachować stary drzewostan, kw którym nie brakuje tzw. dziuplastych drzew. Sikorki wybierają do gniazdowania miejsca zlokalizowane na wysokości ok. 1,5m nad ziemią. Jeśli nie znajdą dziupli, uwiją gniazdo w gęstym żywopłocie, rurze a nawet pozostawionym na dachu szopy starym czajniku (który wylądował tam przy okazji sąsiedzkiej kłótni).
Autor: Corinna Zyska
mgr inż. Corinna Zyska - absolwent Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie/Wydział Ogrodniczy, projektant zieleni. Zainteresowania: biodynamiczne ogrodnictwo i rolnictwo, ruralistyka, ogrody użytkowe, rekonstrukcje fitosocjologiczne, dendroflora rodzima, etnobotanika, fitofarmakologia.